ارزیابی توان تولید رویشگاه راش شرقی (Fagus orientalis L.) با استفاده از مدل جمعی تعمیم‌یافته (مطالعه موردی: جنگل آموزشی و پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس)

توان تولید، شاخصی مهم از خدمات اکوسیستم جنگل و معیاری مهم برای مدیران جنگل در پیش‌بینی مقدار تولید، بهره برداری مجاز سالانه و رویش و همچنین انتخاب مناسب‌ترین گونه‌های درختی برای یک رویشگاه است. در مطالعة حاضر از شاخص فرم رویشگاه (ارتفاع درختان در یک توده در یک قطر استاندارد) که مطمئن‌ترین معیار برای ارزیابی کیفیت رویشگاه در توده‌های ناهمسال و آمیخته است، استفاده شد. به این منظور، در تیپ‌هایی که در آنها گونة راش غالب بود، به روش منظم - تصادفی 43 قطعة نمونه دایره‌ای به مساحت 1000 متر مربع پیاده و در هر یک از آنها ارتفاع و قطر تمام درختان گونة راش قطورتر از 5/7 سانتی‌‌متر علاوه بر ارتفاع از سطح دریا و درصد شیب و آزیموت اندازه‌گیری و ثبت شد. همچنین در مرکز هر قطعة نمونه، از عمق 10-0 سانتی‌متری، نمونه‌برداری خاک صورت گرفت و متغیرهای فیزیکی و شیمیایی متعددی اندازه‌گیری شد. ارزیابی توان تولید رویشگاه راش با استفاده مدل جمعی تعمیم‌یافته در بستة GRASP در نرم‌افزار آماری R نشان داد ارتفاع از سطح دریا، وزن مخصوص ظاهری خاک، درصد شیب، درصد سیلت، نسبت کربن به نیتروژن و درصد رطوبت اشباع خاک ارتباط معنی‌داری با فرم رویشگاه دارد و بیش از 50 درصد تغییرات توان تولیدی می‌تواند با استفاده از این متغیرها تبیین شود. به‌کارگیری معیار اهمیت نسبی نشان داد ارتفاع از سطح دریا به تنهایی، و درصد شیب در ترکیب با سایر متغیرها مهم‌ترین عوامل در تغییرات توان تولید به‌شمار می‌روند. استفاده از معیارهای اطلاعاتی آکائیک، مجذور میانگین خطا، ضریب تبیین و ضریب تبیین تعدیل یافته، نشان می‏دهد که مدل جمعی تعمیم‌یافته نسبت به مدل خطی تعمیم‌یافته، عملکرد بهتری دارد.